Budownictwo / Usługi · 15 czerwca 2021

Co oznacza słowo geologia?

Inwestorzy budowlani rozumieją znaczenie oraz przydatność  badań geologicznych gruntu. Geolog czy geotechnik na placu budowy, przed rozpoczęciem właściwych prac budowlanych, nikogo już nie dziwi. Dzięki ich badaniom, poznać można takie parametry gruntu w obrębie parceli jak jego ziarnistość oraz porowatość. Dodatkowo, opinie zawierają również dane na temat stanu wód gruntowych. Pozwalają one następnie na wykonanie niezbędnych obliczeń i ustalenie parametrów takich jak osiadanie czy posadowienie budynków. Co jednak oznacza słowo geologia? Jakie obszary wiedzy obejmuje ta dziedzina i czym, poza wydawaniem opinii geologicznej, zajmuje się geolog?

Skąd pochodzi słowo geologia?

Etymologia słowa geologia łączy ten wyraz z językiem greckim. Współcześnie używany termin, bardzo podobnie brzmiący w większości języków świata, wywodzi się od dwóch słów starogreckich. Są nimi “ge”, oznaczające Ziemię oraz “logos”, będące greckim określeniem nauki. Geologia jest więc jedną z nauk o ziemi, podobnie jak geografia czy geofizyka. Czym dokładnie zajmuje się geologia?

Zasadniczo, przedmiotem zainteresowań badawczych geologii jako nauki jest skorupa ziemska – jej skład, budowa oraz procesy historyczne, które  na przestrzeni dziejów kształtowały budowę skorupy ziemskiej. Geologia bada i opisuje historię planety oraz wszelkie procesy ewolucyjne, mające wpływ na wnętrze oraz powierzchnię Ziemi. W szerszym znaczeniu, przedmiot zainteresowania geologii rozciągać może się również na inne planety skaliste. Sprzyja temu rozwój technologii kosmicznych, umożliwiających prowadzenie badań skorupy innych planet czy pobieranie próbek.

Jakie dyscypliny naukowe obejmuje geologia?

Zazwyczaj, geologię jako naukę dzieli się na wiele różnych dyscyplin czy też działów. Wraz z rozwojem wiedzy oraz możliwości technicznych, wiele z tych działów zaczęło się usamodzielniać, dając początek nowym dziedzinom nauki, o własnym przedmiocie badań i odrębnej metodologii. Najczęściej jednak geologia jest dzielona na podstawową (teoretyczną) oraz stosowaną, mającą szerokie zastosowania praktyczne.

Czym zajmuje się geologia podstawowa?

Do działów geologii  podstawowej zaliczane są zwykłej dyscypliny o charakterze teoretyczno-poznawczym. Należą do nich:

  • geologia historyczna – opisująca rozwój ziemi, wraz z życiem organicznym, na przestrzeni okresów geologicznych (np. ukształtowanie powierzchni, warunki klimatyczne oraz ekologiczne  na Ziemi w minionych okresach);
  • geologia dynamiczna – przedstawiająca procesy (wewnętrzne i zewnętrzne), mające wpływ na kształtowanie powierzchni skorupy ziemskiej;
  • geologia regionalna i strukturalna – zajmująca się ogólnym oraz bardziej szczegółowym opisem budowy skorupy ziemskiej w odniesieniu do dużych regionów oraz mniejszych struktur tektonicznych;
  • sedymentologia – nauka o powstawaniu osadów oraz stratygrafia, której przedmiotem zainteresowań jest datowanie oraz ustalanie genealogii poszczególnych warstw i osadów obecnych w skorupie ziemskiej;
  • geochemia – badająca historię skorupy ziemskiej z punktu widzenia chemicznego oraz
  • mineralogia, będąca nauką o minerałach oraz petrografia, badająca skład chemiczny oraz właściwości fizyczne skał w skorupie i na powierzchni naszej planety.

Chociaż niektóre z wymienionych dziedzin mają charakter akademicki, to stanowią podstawę dla rozwoju dyscyplin o znaczeniu praktycznym. Geologia podstawowa udostępnia sprawdzoną metodologię badawczą oraz określony aparat pojęciowy, pozwalające na rozwój gałęzi o charakterze praktycznym.

Zobacz również:

Czym zajmuje się geologia stosowana?

Co oznacza słowo geologia?Firmy geologiczne, zajmujące się badaniami gruntu, wykorzystują raczej bardziej praktyczne dyscypliny geologiczne. Geologia stosowana obejmie między innymi takie praktyczne jej zastosowania jak badanie, poszukiwanie oraz udostępnianie do eksploatacji naturalnych surowców mineralnych, mających kluczowe znaczenie dla gospodarki (geologia złóż). Znaczenie geologii złóż jest trudne do przecenienia w sytuacji, kiedy rozwój światowej gospodarski w dalszym ciągu w znacznej mierze opiera się na złożach paliw kopalnych. Dodatkowo,  geologia złóż to również metody naukowe oraz specjalnie skonstruowane narzędzie pozwalające na poszukiwanie złóż minerałów, również tych rzadkich, oraz określenie zasobności poszczególnych depozytów. Analizy tego typu mają ogromne znaczenie w przypadku podejmowania decyzji dotyczących realizacji określonych inwestycji w sektorze wydobywczym. Współczesne górnictwo czy przemysł naftowy w dużej mierze polegają na wynikach analiz geologicznych.  Dodatkowo, wyodrębnia się także geologię inżynierską, środowiskową oraz gospodarczą.

Ogromne znacznie ma hydrogeologia, zajmująca się badaniem i opisem wód podziemnych oraz procesów wzajemnego oddziaływania  pomiędzy wodami podziemnymi,  a litosferą,  atmosferą i organizmami żywymi. Badania geologiczne gruntu pod budowę domu, wykonane przez geotechnika lub geologa, uwzględniają zawsze również kwestie hydrologiczne, choć samym badaniem gruntów zajmuje się geologia inżynierska. Dyscyplina ta ma  podstawowe znaczenie  w przypadku analiz posadowienia konstrukcji budowlanych. Dzięki wynikom takim badań można zyskać pewność, że teren wybrany pod inwestycje faktycznie nadaje się do zabudowy.