Czym jest windykacja? Kłopoty finansowe mogą dotknąć każdego człowieka. Niekiedy jest on obciążony zobowiązaniami wobec innych firm czy osób prywatnych i nie jest w stanie wywiązać się z umów. Pożyczkodawcy chcieliby jednak odzyskać swoje pieniądze w legalny sposób. Wtedy do gry wkracza windykacja. Czym jest ten sposób zbierania należności i jakie ma ograniczenia?
Znaczenie windykacji
Windykacja polega na dochodzeniu praw do swojej własności za pomocą środków postępowania określonych przez prawo. To działanie w pełni legalne i ograniczone odpowiednimi przepisami. Windykacja dzieli się na polubowną, czyli załatwianą bezpośrednio między pożyczkodawcą i pożyczkobiorcą, bez udziału sądu oraz stron pośrednich, oraz sądową. Ten drugi rodzaj odzyskiwania należności jest stosowany w sytuacji, kiedy dłużnik nie wykazuje zainteresowania spłatą swoich zobowiązań i unika polubownych metod załatwienia problemu. Sąd może wydać wyrok, który jest opatrzony klauzulą wykonalności, aby ściąganiem należności mógł zająć się komornik.
Windykacja należności może przyjąć formę miękką lub twardą. Pierwsza z nich dotyczy osób zadłużonych od niedawna, co do których nie ma podejrzeń, że będą unikać współpracy. Polega na wysyłaniu wezwań do zapłaty pod groźbą przekazania informacji o należności do biur informacji gospodarczej. Twarda windykacja wiąże się z bardziej stanowczym podejściem do dłużnika. Może dojść do postępowania sądowego, wręcz karnego. Sięga się po nią w przypadku osób, które od dawna unikają odpowiedzialności za swoje długi i nie wykazują woli spłaty należności.
Czy windykator jest komornikiem?
Odpowiedź brzmi: nie. Komornik posiada znacznie szersze prawa pod względem możliwości dochodzenia zaległych opłat. Działa on tylko na mocy orzeczenia wydawanego przez sąd w postaci klauzuli wykonalności. Może on zająć część wynagrodzenia osoby zadłużonej, część majątku, ma możliwość wejścia na teren posesji, aby wybrać wartościowe przedmioty. Przydadzą się one do spłaty zadłużenia, ponieważ komornik może wystawić je na licytację. Ściąganie należności przez komornika obejmuje też dostęp do informacji w bankach i rejestrach gospodarczych. Komornik jest ograniczony do pozostawienia dłużnikowi majątku i pieniędzy, które są niezbędne do jego egzystencji. Nie może więc zająć kwoty wynagrodzenia poniżej minimalnej krajowej, od czego wyjątkiem są zaległości w płaceniu alimentów. Komornik może za to zająć konto bankowe. Nie jest natomiast możliwe, aby nabył niektóre z ruchomości: pralkę, lodówkę, piekarnik, odkurzacz, kuchenkę mikrofalową, łóżko, stół z krzesłami czy oświetlenie.
Windykator tymczasem jest osobą prywatną, pracownikiem firmy windykacyjnej, wynajmowanej przez pożyczkodawcę w celu zebrania zadłużenia od niewypłacalnego pożyczkobiorcy. Nie może on jednak dokonywać egzekucji komorniczej ani uzyskać wglądu do sytuacji finansowej dłużnika ze strony banku czy instytucji państwowych. Windykator nie może również naruszać prywatności ani być natrętny względem osoby, której sprawę prowadzi. Dotyczy to chociażby zakazu utrzymywania niechcianego kontaktu, nachodzenia w mieszkaniu i wejścia do niego, odwiedzania w miejscu pracy czy gróźb. Jeżeli windykator przekroczy te granice, można wystosować skargę na jego zachowanie.
Działalność firm windykacyjnych
Firmy windykacyjne zajmują się polubownym odzyskiwaniem wierzytelności na rzecz klientów, którzy wynajmują ich usługi. Wynika to z możliwości, jakie daje prawo przedsiębiorstwom i instytucjom – mogą one zwrócić się o pomoc do innych podmiotów, zamiast natychmiastowo wnosić pozew sądowy. Firmy windykacyjne funkcjonują zgodnie z prawem, i takie też muszą być podejmowane przez nie działania celem odzyskania należności. Nie muszą uzyskiwać zgody na działania względem dłużnika, wystarczy, że zawiadomią go o tym. Następnie podejmują próby nawiązania kontaktu i proponują rozłożenie zadłużenia na raty, których wysokość będzie proporcjonalna do możliwości finansowych konsumenta. Jeżeli tylko wyraża on zainteresowanie polubownym załatwieniem sprawy, firma windykacyjna zaprzestaje wezwań i proponuje korzystne rozwiązania. Mogą to być przykładowo bonusy za regularne spłaty, ale też spotkania edukacyjne, które mają na celu zwiększenie świadomości co do zobowiązań finansowych.
W przypadku braku zainteresowania ze strony dłużnika, windykacja wierzytelności rozszerza się o skorzystanie z usług biura informacji gospodarczej. Aby to się stało, dług musi spełniać kilka warunków. Musi wynikać z umowy lub faktury, przekraczać przynajmniej 200 złotych (w przypadku przedsiębiorstw jest to próg 500 złotych), a termin zapłaty powinien przekraczać dwa miesiące. Wpis w biurze informacji gospodarczej utrudnia uzyskanie pożyczek w przyszłości, ponieważ pożyczkodawcy z pewnością sprawdzą, czy dana osoba miała problemy z nieuregulowanymi wierzytelnościami w przeszłości. W Polsce istnieje aż pięć takich biur, więc należy zwrócić się do każdego z nich, aby uzyskać informację o dłużniku. Istnieje również możliwość sprawdzenia swoich własnych zobowiązań raz na sześć miesięcy, a także prześwietlenie sytuacji finansowej dowolnego przedsiębiorcy. Dzięki temu można upewnić się co do wiarygodności danej firmy.
